رایزنی تهران- بغداد برای تنش زدایی در منطقه

به گزارش شهرآرانیوز | فؤاد حسین، وزیر خارجه عراق، دیروز در رأس هیأتی بلندپایه وارد تهران شد. این دومین سفر وزیر خارجه عراق به ایران طی یک ماه اخیر است.

 

او در سفر یک روزه خود به ایران با مقامات کشورمان ازجمله محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، دیدار و درباره مسائل دوجانبه گفتگو کرد.

 

فؤاد حسین، در دیدار با شمخانی گفت: «با تلاش مستمر حوزه‌های مالی، بانکی و دستگاه‌های اقتصادی ایران و عراق برخی از موانع مهم برداشته شده است و به زودی براساس مدل موردتوافق دو کشور روند پرداخت بدهی‌ها آغاز می‌شود.»

 

شمخانی نیز در این دیدار با اشاره به تحرکات اخیر آمریکا در عراق، تأخیر در اجرای قانون مصوب مجلس این کشور مبنی بر خروج نیرو‌های نظامی بیگانه از عراق را موجب افزایش تنش و تصاعد بحران در منطقه دانست. او گفت: «ایران و دیگر کشور‌های ضدتروریسم اجازه نخواهند داد تروریسم تکفیری وابسته، بار دیگر در منطقه احیا شود.»

 

برای بررسی بیشتر چرایی سفر وزیر خارجه عراق به ایران آن هم برای دومین بار در یک ماه گذشته، سراغ حسن هانی زاده، تحلیلگر مسائل سیاسی و امنیتی خاورمیانه، رفته ایم.

 

حسن هانی زاده در گفت‌وگو با شهرآرانیوز در این باره گفت: «سفر آقای فؤاد حسین به تهران را می‌توان در چارچوب برخی تحولات و اتفاقات که در منطقه و عراق رخ داده، تحلیل کرد. حمله اخیر ایالات متحده آمریکا به نیرو‌های محور مقاومت در منطقه ابوکمال سوریه واقع در مرز مشترک این کشور با عراق، حمله راکتی به پایگاه نظامی آمریکا در اربیل، بازگشت داعش به مناطق شمال و غرب عراق و درنهایت تلاش مشترک آمریکا، عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای بازسازی نیرو‌های حزب منحله بعث عراق از مهم‌ترین تحولات اخیر در منطقه و عراق است و بخشی از اهداف سفر فؤاد حسین به ایران، رایزنی با مقامات ایرانی درباره این اتفاقات است.»

 

وی افزود: «در توضیح هریک از تحولات اخیر، گزارش‌ها و اطلاعات مختلفی دردسترس است. درباره بازگشت نیرو‌های داعش به مناطق شمال و غرب عراق، گزارش‌ها نشان می‌دهد که آمریکا تاکنون حدود ۴۰۰ نفر از نیرو‌های زبده داعش را از شرق فرات سوریه به مناطق عراق انتقال داده است تا ناامنی‌ها را در این کشور تشدید کند و این مسئله باعث نگرانی عظیمی در مقامات عراقی شده است. همچنین از این جهت که نیرو‌های محور مقاومت در منطقه ابوکمال مانع از ایجاد ارتباط میان نیرو‌های داعش در سوریه و عراق شده اند، آمریکا بخش‌هایی از مناطق تحت کنترل نیرو‌های محور مقاومت در این حوزه را بمباران کرده است تا کریدور نظامی امنی برای انتقال نیرو‌های داعش از سوریه به عراق ایجاد کند.»

 

هانی زاده ادامه داد: «موضوع دیگری که به آن اشاره شد، مسئله چهره سازی از افراد حزب منحله بعث عراق است. رسانه‌های عربستان با برخی سردمداران این حزب مصاحبه‌هایی داشته اند و همچنین گزارش‌ها نشان می‌دهد که برخی عناصر نشان دار حزب بعث به مناطق موصل، الانبار و صلاح الدین در شمال و غرب عراق منتقل شده اند تا به تدریج حزب بعث را در آن مناطق بازسازی کنند. موضوع مهم تر، اما شاید رویکرد رئیس جمهور جدید آمریکا به عراق باشد. جو بایدن در سال ۲۰۰۵، زمانی که رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا بود، طرحی به جرج بوش پسر، رئیس جمهور وقت آمریکا، ارائه کرد که براساس آن، خواستار تجزیه و تقسیم عراق به سه بخش سنّی نشین، شیعه نشین و کردنشین شده بود. در آن زمان این طرح عملیاتی نشد و اکنون بایدن که خود به عنوان رئیس جمهور در رأس آمریکا قرار گرفته است، سعی می‌کند با ایجاد و تشدید ناامنی در عراق به واسطه احیای حزب بعث و نیرو‌های داعش، طرح مدنظر خود را عملیاتی کند. به همین منظور دولت عراق به شدت نگران افزایش تحرکات اخیر اعضای حزب بعث و بازگشت داعش به صحنه سیاسی و اجتماعی است و بنابراین رایزنی‌ها با ایران در این موضوعات آغاز شده است. تلاش دولت عراق مبنی بر این است که از تلاش دولت ایران در زمینه مقابله با داعش و کاهش نفوذ عناصر حزب بعث در شمال و غرب عراق بهره ببرد. درنتیجه باید سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران را در همین راستا تحلیل کرد.»

 

این کارشناس مسائل سیاسی و امنیتی خاورمیانه گفت: «به تازگی جریان‌های سیاسی عراق فشار زیادی به دولت آقای مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق، وارد آورده اند که مصوبه پارلمان را باید به سرعت عملیاتی کند. انتخابات پارلمان عراق نیز تابستان سال آینده برگزار خواهد شد و به همین دلیل تا پیش از پایان عمر پارلمان مستقر، اصرار بر این است که الکاظمی، زمینه اخراج نیرو‌های آمریکایی از خاک عراق را فراهم کند.

 

علت اصلی فشار‌های اخیر بر دولت عراق در همین راستا قابل تحلیل است تا هرچه زودتر شرایط لازم برای خروج نیرو‌های تجاوزگر آمریکایی که سبب ناامنی‌های مختلفی هستند از خاک عراق فراهم شود. این هم یکی دیگر از موضوعات مهم احتمالی‌ای است که فؤاد حسین در سفر به تهران آن را با مقامات ایرانی به بحث خواهد گذاشت. اگر در این قبیل موضوعات چاره اندیشی صورت نگیرد، تجزیه عراق توسط جو بایدن هرچه جدی‌تر در دستورکار قرار خواهد گرفت.»